maandag 3 juli 2017

Engelen in de zorg

Met Riny, bevend als een rietje, 88 jaar en 46 kg, ga ik een kopje koffie drinken bij de dagbesteding voor mensen met dementie in verpleeghuis de Dormig. Onder protest, uit angst voor het onbekende, gaat ze uiteindelijk toch met mij mee. Tijdens de korte rit naar de Dormig laat Riny me herhaaldelijk merken dat ze boos op mij is om wat ik haar aan doe. 

Nog niet zo lang geleden is haar man, tevens haar maatje en steun en toeverlaat, overleden. Na een lang ziekbed heeft zij hem thuis tot aan zijn overlijden verzorgd. Vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week. En dat maanden lang. Ze heeft hem omringd met haar liefde, waarbij ze werd ondersteund door haar drie kinderen.

De laatste jaren van hun leven samen was het Frans, haar man, die haar de weg wees. Hij stelde haar gerust, gaf haar vertrouwen en nam ongemerkt steeds meer taken over. Totdat Frans zelf ernstig ziek werd en daarmee volledig afhankelijk werd van Riny en de kinderen. Toen pas merkten de kinderen dat er meer aan de hand was met hun moeder dan alleen een vergeetachtigheid.

Nadat de diagnose dementie is gesteld, hebben we het zorgtraject besproken. Alle interventies zij erop gericht dat Riny zo lang en zo veilig als mogelijk thuis kan blijven wonen met passende zorg en begeleiding. 

Vanuit mijn jarenlange ervaring met het werken met mensen met dementie weet ik dat er alleen sprake is van "passende zorg en begeleiding" als deze wordt geboden door warme, liefdevolle mensen met aandacht voor de persoon en affiniteit met de mensen met dementie en hun naasten. 
Met andere woorden, de engelen in de zorg. 

Als een soort van reisleider heb ik Riny en haar familie de weg gewezen in zorgland. Ze toe geleid naar deze engelen in de zorg. Ten eerste is dat een klein team van toegewijde wijkverpleegkundigen die twee keer per dag op vaste tijden  naar Riny gaan. Vervolgens is er de huishoudelijke hulp, tevens maatje, waarmee ze een vriendschappelijke band heeft opgebouwd en die onderdeel uit maakt van het hele netwerk om haar heen. En dan het team van de dagbesteding van verpleeghuis de Dormig, waar Riny drie en een halve dag in de week verblijft. En natuurlijk niet te vergeten haar kinderen die nu begrijpen waarom moeder is veranderd en beter weten hoe ze van de mooie momenten met haar kunnen genieten en voor haar kunnen zorgen, zonder zelf uit balans te raken.



Deze engelen in de zorg, professionals, mantelzorgers en vrijwilligers, kom ik dagelijks tegen in mijn werk. Door hen is er sprake van excellente (dementie-)zorg. Mensenmensen met hart voor de zorg, onzelfzuchtig, bescheiden en deskundig. 
Door hen worden de mensen met dementie gezien, gehoord en begrepen en krijgen ze volledige aandacht. Dat vraagt een flinke investering in tijd. Zij maken dat de mensen zich weer waardevol voelen en geven hun leven weer zin.

Op het moment dat ik met Riny de dagbestedingsruimte binnen loop, komt ons een heerlijk aroma tegemoet. De pannen staan op het fornuis te pruttelen, want het is bijna etenstijd. We worden warm en hartelijk ontvangen met een lief praatje en een kopje heerlijke koffie met een koekje. Direct komt er een oudere dame naar Riny toe en omhelst haar innig. Het is een oude bekende die haar direct herkent bij binnenkomst.
De gespannen Riny is binnen 10 minuten veranderd in een opgeluchte, zelfs opgetogen en spraakzame dame die zichtbaar geraakt is door deze onverwachte ontmoeting. De twee jaar die zij inmiddels aan de dagbesteding deelneemt,  geven haar nog steeds veel plezier, afleiding en zingeving, ondanks haar aanvankelijke tegenzin.

Engelen in de zorg. Ze zijn onmisbaar. En toch moeten we ze soms missen. Het is voor mij en de mensen die ik begeleid met hun familie, dan ook altijd verschrikkelijk als we afscheid moeten nemen van zo'n engel.
Vorige week heeft Jessie afscheid genomen van alle mensen van de dagbesteding, hun familie en de collega's. Zij gaat nu genieten van haar pensioen, maar ik heb al gehoord dat ze van plan is om vrijwilligerswerk te gaan doen ...in de zorg.

Ondanks dat ze geen poespas wilde bij haar afscheid, was het een welverdiend warm bad en blijk van waardering voor 47 jaar tomeloze, onzelfzuchtige, deskundige, maar vooral liefdevolle inzet bij haar werkgever Meandergroep. Voor mij persoonlijk is zij een rolmodel op het gebied van warme, menselijke en  deskundige aandacht voor alle mensen om haar heen.
Wat zullen we haar missen!

Als ambassadeur van de wijkverpleging voel ik het als mijn plicht om ervoor te zorgen dat de toegevoegde waarde, van deze bijzondere collega's, mantelzorgers en vrijwilligers, voor de kwetsbare mensen in onze samenleving, aandacht en waardering blijven krijgen van alle organisaties, verenigingen en instanties die met zorg en welzijn te maken hebben.
Zij zijn het hart van de zorg, maar zoals engelen betaamd zullen zij dit zelf nooit claimen…