Brandjes blussen

Of ik een afspraak wil maken bij een 83 jarige weduwe, mevrouw Janssen. Volgens haar huisarts is er de laatste weken veel onrust en sprake van angst en paniek. Er wordt de laatste tijd vaker een huisartsenvisite gevraagd en de dochter belt soms radeloos naar de huisartsenpraktijk voor een spoedvisite. De huisarts heeft ook een vermoeden van cognitieve problemen.

Mevrouw Janssen krijgt al jaren, naar tevredenheid twee keer per dag persoonlijke verzorging van de wijkverpleging in verband met lichamelijke beperkingen. Als gevolg van de algehele achteruitgang en de toename in de zorgbehoefte zijn de zorgmomenten van de wijkverpleging sinds twee weken uitgebreid naar vier keer per dag en één keer per nacht. Dan krijgt mevrouw hulp bij de lichamelijke verzorging, het aan- en uitkleden, het toiletbezoek en bij het bereiden van maaltijden. Ze moet tevens gestimuleerd worden om te eten, te drinken en op de juiste tijd haar medicatie te nemen. 

Tijdens een gesprek met haar dochter begrijp ik dat haar moeder sinds een half jaar niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk achteruit gaat. Het geheugen en haar begrip zijn verslechterd. Er is sprake van overzichtsverlies, problemen met afspraken, meer conflicten met andere mensen, angst en paniek. Dochter is enig kind en staat geprogrammeerd in moeders telefoon op nummer 1. Meerdere keren per dag of nacht wordt ze door haar moeder gebeld, die dan helemaal over haar toeren is. De dochter laat  vervolgens alles uit haar handen vallen en rijdt zo snel mogelijk naar haar moeder toe om haar gerust te stellen. 

Als ik de belasting in de mantelzorg van de dochter meet, scoort zij zeer hoog.  De zorg voor haar moeder gaat ten koste van haar eigen gezondheid, haar werk en haar relatie. Ze lijkt niks anders te doen dan brandjes blussen. Als oplossing denkt dochter aan een permanente opname voor haar moeder.

Inmiddels heeft de huisarts de diagnose dementie gesteld en is er een WLZ indicatie aangevraagd waarmee Mevrouw Janssen intensieve verpleeghuiszorg thuis kan krijgen of waarmee ze opgenomen kan worden in een verpleeghuis Het liefste zou mevrouw Janssen thuis willen blijven wonen, maar haar angst speelt haar het meeste parten.  

Mij is er alles aan gelegen om de oorzaak van de angst en de paniek te achterhalen. Uit ervaring weet ik dat veel onrust kan ontstaan bij mensen met dementie als gevolg van te veel verschillende personen die over de vloer komen.  Het blijkt inderdaad dat sinds de uitbreiding van de zorgmomenten, 15 verschillende zorgverleners per week langskomen. De adviezen en manier van bejegening, hoe goed bedoeld ook, zijn niet altijd eenduidig en er was weinig afstemming me de dochter. Dat moest anders!

Sinds kort komt er nu een klein, vast team met vertrouwde mensen om haar te verzorgen. Mevrouw Janssen voelt zich rustiger en tevreden en de dochter wordt nauwelijks nog gebeld door haar moeder.
Hopelijk gaat de wens om thuis te blijven wonen met dagbesteding voor mevrouw in vervulling.
Dit hangt mede af van de draagkracht van de dochter en haar vermogen om de accu weer op te laden. Want bij de dochter overheerst nu nog de vermoeidheid en is er een voorkeur voor permanente opname.

Eerdere herkenning van de signalen van dementie, de overbelasting van de dochter en de inzet van passende zorg op het juiste moment,  hadden mevrouw Janssen en haar dochter veel leed kunnen besparen. En wie weet een mogelijke opname in een verpleeghuis kunnen voorkomen....